Burhan İsen 21.Dönem Milletvekili
Related Articles
Bilindiği gibi 10 Ağustos 2014 tarihinde Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi ile, ülkemizde sistem tartışmalarını da, haklı olarak beraberinde getirdi.
Bu seçim ile birlikte, fiili bir durum meydana geldiği görülmektedir.
Bu bağlamda;
Ülkemizde, Parlamenter sistem, yarı Başkanlık veya Başkanlık sistemine mi geçilsin? Tartışmaları yaşanmakta…
Birde partili Cumhurbaşkanlığı ’da olabilir diye… dile getirilmeye başlandı.
Mevcut haliyle sağlıklı bir durum olmadığı, Devletin yönetiminde iki başlılık olduğu izlenimi verildiği görülmektedir.
Cumhurbaşkanının iktidar geleneğinden gelmesine rağmen bazı sıkıntıların zaman zaman söz konusu olabileceği gibi…
Ayrı gelenekten gelme durumunda ise, sorunların daha da sık yaşanması kaçınılmaz olacaktır. (geçmişte yaşadığımız tecrübeler göstermektedir.)
Ancak yeteri kadar bu sistemler hakkında sağlıklı bir tartışma yapılmadığı ve kamuoyunun yeterince aydınlatılamadığının kanaatindeyim.
Oysaki saydığımız sistemlerin tümü demokratik sistemlerdir.
Bu sistemleri; tartışmadan, anlamadan, kategorik olarak karşı çıkmanın yanlış olduğunu düşünüyorum.
Cumhurbaşkanı sn. Erdoğan açıklamasında “Çift başlılığı ortadan kaldırmak lazım. Aksi takdirde, birbirinizi ne kadar sevseniz de, geçmişte ne kadar beraber olsanız da, zaman zaman sıkıntılar olabilir.
Ama partili Cumhurbaşkanlığı olduğu zaman, Fransa’daki sistemin farklı bir versiyonu söz konusu olacak demektir. Bunun da ayrı bir güç katabileceğini düşünüyorum” dedi.
Peki, sözü edilen Fransa nasıl bir sistemle yönetiliyor? İsterseniz hep beraber göz atalım.
Fransa,
Yarı Başkanlık sistemiyle yönetilen, köklü bir demokrasi geçmişine sahip üniter bir devlettir.
Fransa’da devlet yönetiminin iki kanadı vardır.
Cumhurbaşkanı (Devlet Başkanı) ve Hükûmet.
Cumhurbaşkanı, halk tarafından beş yıllık dönem için seçilir.
Hükûmet ise, Cumhurbaşkanı tarafından atanan bir Başbakan tarafından yönetilir.
Devlet Başkanının yetkileri, parlamentoya oranla daha fazla…
Fransız Parlamentosu iki meclisli bir yasama organıdır:
Ulusal Meclis ve Senato…
Ulusal Meclisteki Milletvekilleri geldikleri yerel seçim bölgesini temsil ederler Ulusal seçimlerde 5 yıllık süre için seçilirler.
Ulusal Meclisin Bakanlar Kurulunu düşürme yetkisi vardır.
Bu nedenle partiler arası koltuk dağılımı Hükûmetin kararına doğrudan etki eder.
Senatörler ise tüm Fransa çapında halk tarafından seçilmiş olan Belediye Meclisi üyelerinden, yerel Meclis üyelerinden, bölge yerel Meclis üyelerinden oluşan seçmenler tarafından dokuz yıllık bir süre için seçilir.
Senato’nun Yasama gücü sınırlıdır:
Senato ile Ulusal Meclis arasında anlaşmazlık olması durumunda son söz Ulusal Meclis’e aittir.
Meclisin gündemini belirlemede Hükûmetin büyük etkisi vardır.
Ulusal Meclis ve Senato bir araya gelip, birlikte Fransa Parlamentosu’nu oluşturmaktadırlar.
Fransa bu sistemiyle;
Dünya sıralamasında 6. sırada bulunan nominal gayrisafi yurtiçi hasılası ve 8. sırada yer alan satın alma gücü paritesi ile ileri bir ekonomiye ve ileri bir demokrasiye sahip gelişmiş ülkeler sınıfındadır.
Ülkemiz de neden, bu seviyelere ulaşmasın?
Özetle;
Meseleyi, kişi/kişilere endekslemeden, her yönüyle tartışarak, toplumsal mutabakatla ülkemizin koşullarına uygun olabilecek bir sistemin üzerinde anlaşıp, yeni bir Anayasa ile sorunu çözüme kavuşturabiliriz.
Pek çok sorunumuzun çözümünde olduğu gibi…
Allaha emanet olunuz…
Burhan İSEN
21.Dönem Batman Milletvekili
