Burhan İsen 21.Dönem Milletvekili
Related Articles
Hemen hemen her kesimin, her siyasi partinin… Hoşnut olmayıp, eleştirdiği ve her dönem sık sık dile getirilen, Seçim Sistemi…
TBMM Başkanı Sn. İsmail Kahraman’ın verdiği, benim de davetli olduğum iftar yemeğinde… Cumhurbaşkanımız Sn. Erdoğan yapmış olduğu konuşmada “dar ve daraltılmış bölge seçim sistemi seçenekleri başta olmak üzere, tüm alternatiflerin tartışılması gerekir…” diyerek siyasi partilere çağrıda bulundu.
Sn. Erdoğan’ın bu çağrısından sonra Ankara kulislerinde seçim sistemi yeniden tartışılmaya başlandı.
İsterseniz…
Mevcut Sistem, Dar Bölge ve Daraltılmış Bölge Sistemleri nedir? Ne değildir? Beraber bir göz atalım.
Öncelikle daha iyi anlayabilmemiz için mevcutta uygulanan seçim sistemine kısaca bakmamızda yarar var.
550 milletvekili…
İllerin nüfuslarına oranla paylaştırılıyor.
Diyelim ki;
Bir ilimiz, nüfusuna göre 4 milletvekili çıkarabiliyor;
Siyasi partiler o ilin listesinde 4’er aday gösteriyor;
O ildeki oyların % 70’ini alan A partisi 3 milletvekili,
Oyların % 20’sini almış olan B partisi de kalan 1 milletvekilliğini kazanıyor;
Mevcut sistemde güçlü olan A partisinin listesindeki ilk üç aday, halk tarafından istenmeseler bile partinin gücüne dayanarak, milletvekili olarak meclise girmeye hak kazanmış oluyorlar.
Peki;
Dar Bölge Seçim Sistemi nasıl işliyor?
Her bir ilimiz milletvekili sayısı kadar seçim bölgesine ayrılıyor,
İlin her bir seçim bölgesinden, sevilen, sayılan, halkta karşılığı olan sadece bir kişi seçilmiş oluyor.
Kısaca sadece siyasi partilerin istediği değil, halkın istediği adaylar listeye girebiliyor.
Dar Bölge Seçim Sisteminde;
Siyasi partiden daha çok adayın özellikleri/ismi ön plana çıkıyor.
Bu sistemle seçilen milletvekili siyaseten çok güçlü biçimde meclise gelebiliyor…
Dar Bölge Seçim Sistemi ile meclise giren milletvekilleri…
Şu an şikâyet edilen sistemle karşılaştırıldığında siyasi parti liderinden çok…. oy vererek onu doğrudan meclise göndermiş seçmenlerine karşı sorumluluk duyabiliyor.
Ancak bunun da;
Grup disiplini açısından tehdit oluşturabileceği,
Yerel unsurların daha belirleyici olacağı,
Küçük çıkar gruplarının meclise etkisinin daha kolay olabileceği,
Bazı partilere yarayıp bazı partilere yaramayacağı da ayrıca bir endişe kaynağı olarak dile getirilmekte.
Daraltılmış Seçim Sistemine gelince;
Ak Parti;
Vekil sayısı az olan seçim çevrelerinin 4, 5 veya 6 milletvekili çıkaracak şekilde bölgelere ayrılması, vekil sayısı yüksek olan illerde ise daha fazla seçim bölgesi olacak şekilde daraltılmış seçim sistemi üzerinde çalışmalarının olduğu belirtiliyor.
Daraltılmış Seçim Sisteminin, ülkemizin siyasi ve sosyolojik yapısına daha uygun olabileceği görüşü üzerinde duruluyor.
Bu bilgiler ışığında bakalım siyasi partiler hangi seçim sistemi üzerinde anlaşıp uzlaşabilecekler?… bekleyip göreceğiz.
Allah’a emanet olun.
Burhan İSEN
21. Dönem Milletvekili
